Vasilis Diamantopoulos
Ecogenia's Program Coordinator
Ο Βασίλης Διαμαντόπουλος, Συντονιστής Προγραμμάτων της Ecogenia, αφηγείται την εμπειρία του κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και εκτέλεσης του προγράμματος της Ecogenia στους πρόποδες του Ολύμπου.
Ένας χρόνος πέρασε από τη στιγμή που ξεκινήσαμε να σχεδιάζουμε το τρίμηνο έργο κοινωνικής υπηρεσίας γύρω από τον καθαρισμό και διάνοιξη μονοπατιών και τη διαχείριση καταστροφών στους πρόποδες του Ολύμπου. Περάσαμε επίσης μια δύσκολη αντιπυρική περίοδο, με πολλά περιστατικά σε χορτολιβαδικές εκτάσεις, κοντά σε κατοικημένες περιοχές, αλλά και σε δασικές ζώνες με δύσκολη πρόσβαση λόγω μεγάλου υψομέτρου και απότομων κλίσεων. Παράλληλα, η τουριστική σεζόν ήταν γεμάτη, με πλήθος επισκεπτών να ανακαλύπτουν τον μοναδικό συνδυασμό βουνού και θάλασσας που προσφέρει η περιοχή μας.
Τα προβλήματα το χρόνο που πέρασαν ήταν πολλά και σύνθετα:
- Υποδομές: Καταρρεύσεις γεφυρών στο διεθνές μονοπάτι Ε4 και αβεβαιότητα για τη λειτουργία καταφυγίων όπως η Πετρόστρουγκα μέχρι την τελευταία στιγμή.
- Έλλειψη πόρων: Η ξηρασία και το ζεστό καλοκαίρι επιδείνωσαν την έλλειψη νερού σε καταφύγια όπως ο Σπήλιος Αγαπητός, η Κορομηλιά και τα Κρεβάτια.
- Ανεπαρκής διαχείριση: Σκουπίδια σε δασικές περιοχές, έλλειψη υποδομών και προσωπικού για την ενημέρωση και τη διαχείριση των επισκεπτών.
- Αύξηση επισκεψιμότητας: Χωρίς τρόπους μέτρησης και διαχείρισης των αριθμών, η αυξανόμενη επισκεψιμότητα επιβαρύνει το οικοσύστημα και τις υποδομές.
Η Ecogenia, ένας οργανισμός που προωθεί την κοινωνική και περιβαλλοντική δράση μέσω της ενδυνάμωσης της νεολαίας, ανταποκρίθηκε σε αυτή την πρόκληση. Ως Συντονιστής του προγράμματος, από τις αρχές του 2024, μαζί με την ομάδα μας, προσεγγίσαμε τις τοπικές αρχές και φορείς για να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα που όχι μόνο προλαμβάνει αλλά και αντιμετωπίζει προβλήματα με τη βοήθεια νέων που έχουν λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση.
Ένα Όραμα για Συνεχή Δράση
Με περιορισμένους πόρους, αλλά και τη δυναμική ενέργεια και δέσμευση των νέων συμμετεχόντων για δράση, το πρόγραμμα σχεδιάστηκε ώστε να εκπαιδεύσει τους νέους και να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία για την τοπική κοινωνία και το Εθνικό Πάρκο. Με την υποστήριξη της Πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ελλάδα, αλλά και του California Conservation Corps Foundation, χτίσαμε τις βάσεις για να συνεχίσουμε να επεκτείνουμε το πρόγραμμά μας σε 12μηνης διάρκειας, ενισχύοντας νέους 18-30 ετών με συνεχή εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση, προσφέροντας ένα δίκαιο ανταποδοτικό όφελος για την υπηρεσίας τους στην περιοχή.
Συνεργασίες που Εδραίωσαν το Πρόγραμμα
- Δήμος Δίου-Ολύμπου: Παραχώρηση χώρου για τον πρωινό συντονισμό της ομάδας και την ενημέρωση των επισκεπτών.
- Δασική Υπηρεσία Πιερίας: Παροχή τεχνογνωσίας και υποστήριξη στη δασική διαχείριση. Η επιλογή του Ολύμπου δεν είναι τυχαία, καθώς το Εθνικό Πάρκο Ολύμπου αποτελεί για εμάς στρατηγική προγραμματική ναυαρχίδα. Στο πλαίσιο του Μνημονίου Συνεργασίας που έχουμε με τη Γενική Διεύθυνση Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπό τις οδηγίες της αρμόδιας Δασικής Υπηρεσιας και συγκεκριμένα της Διεύθυνσης Δασών Πιερίας.
- Τοπικοί φορείς και κοινότητες: Ορειβατικοί σύλλογοι, διοργανωτές ορεινών αγώνων, πολίτες, εθε και επιχειρήσεις συνέβαλαν στη διαμόρφωση και επιτυχία του προγράμματος.
Σε 3 μήνες λοιπόν και με 20 νέους (στην πλειονότητά τους γυναίκες), χωρίς κανέναν περιορισμό ή αποκλεισμό σε θέματα προσωπικότητας, 8 μέλη ομάδας της Ecogenia και 11 μέλη του California Conservation Corps, του παλαιότερου και μεγαλύτερου σώματος περιβαλλοντικής διατήρησης, καταφέραμε κάτι “λίγο” από αυτό που φανταζόμουν πάντα ότι έπρεπε να γίνεται – το βουνό να δίνει ευκαιρίες εργασίας και επαγγελματικής κατάρτισης σε διάφορους τομείς και όχι μόνο για την τουριστική του εκμετάλλευση αλλά κυρίως για την προστασία του, την φροντίδα του και την διαχείριση του. ”Λίγο” γιατί με πάθος πιστεύω ότι τέτοιου είδους προγράμματα πρέπει να τρέχουν σε ετήσια βάση, με περισσότερη συμμετοχή και με πλήρη λειτουργική κάλυψη από το κράτος.
Ζω το όνειρό μου, γιατί βλέπω όλο αυτό να γίνεται πράξη! Συμμετέχω σε αυτό το παράδειγμα όχι ως παρατηρητής, αλλά ως ένας κρίκος της αλυσίδας, μέσα σε μια καταπληκτική ομάδα με κοινό όραμα: να χτίσουμε μια γενιά ενεργών πολιτών για το κλίμα που εργάζονται από κοινού για μια βιώσιμη και ανθεκτική Ελλάδα.