Στο δρόμο προς θεσμική αναγνώριση της κοινωνικής υπηρεσίας στην Ελλάδα

Picture of Erika Spagakou

Erika Spagakou

Co-Founder of Ecogenia

Τοποθέτηση της Συνιδρύτριας της Ecogenia, Έρικας Σπαγάκου, μετά από την πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Λιτόχωρο, όπου υλοποιείται το έργο κοινωνικής υπηρεσίας της Ecogenia – Όλυμπος 2024
Η αποστολή μας στην Ecogenia είναι ξεκάθαρη: στοχεύουμε να καλλιεργήσουμε μία νέα γενιά πολιτών που είναι ευαισθητοποιημένοι κι ενεργοί στις κοινότητές τους, που έχουν προσανατολισμό στις λύσεις και βρίσκουν τρόπους να ξεπερνούν εμπόδια, που λειτουργούν με κριτήρια συλλογικά κι όχι ατομικά και που, με τη συμπεριφορά τους και τις επιλογές τους, φροντίζουν να έχουν το χαμηλότερο δυνατό αποτύπωμα για το κλίμα και να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης σε τοπικό επίπεδο.
Το όχημα για να φέρουμε αυτή την αποστολή σε πέρας δεν είναι άλλο από το μοντέλο της Κοινωνικής Υπηρεσίας. Ένα μοντέλο ανάπτυξης νέων που προκύπτει εκεί που συναντιέται ο εθελοντισμός με την επαγγελματική κατάρτιση και την αμειβόμενη εργασία. Με άλλα λόγια, προσλαμβάνουμε κι εκπαιδεύουμε νέους, και μετέπειτα τους τοποθετούμε στο πεδίο επ’ αμοιβή για να διεκπεραιώσουν έργα που προάγουν το “κοινό καλό’ απαντώντας στις ανάγκες της εκάστοτε κοινότητας.
Στην περίπτωση της Ecogenia, αυτά τα έργα εστιάζουν πάντα στην ενίσχυση της κλιματικής ανθεκτικότητας και τη βιώσιμη ανάπτυξη, δίνοντας προτεραιότητα σε κοινότητες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης. Ωστόσο, το μοντέλο αυτό καθεαυτό προσφέρεται για εύρος εφαρμογών σε ζητήματα ποικίλων θεματικών, αρκεί να προάγουν πάντα το κοινό όφελος της κοινότητας.
Στο πεδίο εν ώρα δράσης
Πολλές χώρες της Ευρώπης, αλλά και οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, έχουν θεσμοθετήσει το μοντέλο της κοινωνικής υπηρεσίας, αναγνωρίζοντας έτσι τα πολλαπλά του οφέλη. Ενδεικτικά, άτομα που έχουν συμμετάσχει σε προγράμματα κοινωνικής υπηρεσίας είναι πιο πιθανόν να γίνουν εθελοντές εφ’ όρου ζωής στην κοινότητά τους και να ψηφίζουν στις εκλογές, ενώ κατά μεγάλο ποσοστό, μόλις αποφοιτήσουν από το πρόγραμμα καταφέρνουν να βρίσκουν εργασία σε αντικείμενο που άπτεται του προγράμματος που υπηρέτησαν καθώς έχουν αναπτύξει σημαντικές σχετικές δεξιότητες. Τα μακροπρόθεσμα οφέλη για τη χώρα είναι επίσης πολλά. Γαλουχείται ένα εργατικό δυναμικό με αίσθημα ευθύνης και συλλογική συνείδηση, και με τις γνώσεις και δεξιότητες που χρειάζονται για να συμβάλει σε μία πιο βιώσιμη κι ανθεκτική κοινωνία.
Τι μορφή παίρνει όμως η θεσμική αναγνώριση του μοντέλου της κοινωνικής υπηρεσίας σε κρατικό επίπεδο; Πρόκειται για δημιουργία ενός κρατικού μηχανισμού/μητρώου που επιδοτεί τα άτομα που συμμετέχουν σε αυτά τα προγράμματα αποδίδοντας τους μία υποτροφία (ή επίδομα) κοινωνικής υπηρεσίας, και καλύπτοντας τις κοινωνικές ασφαλίσεις τους. Παράλληλα, μπορούν να επιδοτούνται και οι οργανισμοί οι οποίοι προσφέρουν τέτοια προγράμματα, με το κράτος να χρηματοδοτεί ένα μικρό μέρος των λειτουργικών τους εξόδων όσον αφορά την εκπαίδευση των νέων με τις δεξιότητες που χρειάζονται για να βγουν στο πεδίο.
Στο δρόμο προς θεσμική αναγνώριση του μοντέλου στην Ελλάδα, η Ecogenia έχει δώσει μεγάλη έμφαση τα τελευταία 3 χρόνια στην ενημέρωση των αρμοδίων θεσμικών εκπροσώπων για το κοινωνικό πρόσημο του μοντέλου τόσο για τη μείωση της ανεργίας των νέων όσο και στην κατάρτιση του μελλοντικού εργατικού δυναμικού της χώρας.
Μια σημαντική στιγμή για εμάς ήταν η παρουσίαση του προγράμματος μας στον Πρωθυπουργό της χώρας, κο. Κυριάκο Μητσοτάκη, στην πρόσφατη επίσκεψη του στο Λιτόχωρο, όπου αυτό τον καιρό υλοποιείται το έργο κοινωνικής υπηρεσίας της Ecogenia – Όλυμπος 2024 με αντικείμενο τη συντήρηση του δικτύου μονοπατιών στο βουνό και τον καθαρισμό τους από καύσιμη ύλη ενόψει της αντιπυρικής περιόδου. Η σύντομη συνάντηση με τα Μέλη της Ομάδας μας, υπογράμμισε τις πολύπλευρες δυνατότητες του μοντέλου μας, επισημαίνοντας την αξία της συμβολής κάθε νέου ατόμου στην ενδυνάμωση της χώρας μέσω ενός θεσμοθετημένου έτους αμειβόμενης υπηρεσίας. 
Συστήνοντας της Ecogenia στον Πρωθυπουργό της χώρας
Είχαμε την ευκαιρία να αναδείξουμε στον Πρωθυπουργό τη στρατηγική μας συνεργασία για την υλοποίηση του προγράμματος με το Δήμο Δίου-Ολύμπου, αλλά και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μέσω Μνημονίου Συνεργασίας υπό την επίβλεψη της Διεύθυνσης Δασών Πιερία. Καθώς επίσης και να του παρουσιάσουμε την επίσημη ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας με το California Conservation Corps, η οποία λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του προγράμματος “From California to Mt. Olympus” με την υποστήριξη της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ελλάδα. 
Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να γίνει η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που θα θεσμοθετήσει ένα εθνικό πρόγραμμα κοινωνικής υπηρεσίας για το κλίμα. Φανταστείτε πληρώματα νέων τοποθετημένα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας με σκοπό την εκτέλεση έργων περιβαλλοντικής συντήρησης και πρόληψης καταστροφών. Πόσο πιο όμορφη, καθαρή, βιώσιμη και θωρακισμένη θα ήταν η χώρα μας τότε;
Συστήνοντας της Ecogenia στον Πρωθυπουργό της χώρας
Στην Ecogenia, εργαζόμαστε καθημερινά για κάθε θεσμική αλλαγή που θα θέτει τη νέα γενιά στο τιμόνι. Με κάθε βήμα μας, προσδοκούμε να ενδυναμώσουμε την ικανότητα κάθε νέου ατόμου να συμβάλει στη διαμόρφωση ενός πιο βιώσιμου μέλλοντος. Η διαδρομή που έχουμε επιλέξει είναι γεμάτη προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Με κάθε νέο πρόγραμμα, με κάθε νέα συνεργασία, ο ορίζοντας γίνεται λίγο πιο φωτεινός. Και αυτή η φωτεινή προοπτική είναι αυτή που μας κινητοποιεί κάθε μέρα να εργαζόμαστε για έναν καλύτερο κόσμο, ένα βήμα τη φορά!
Ecogenia και California Conservation Corps: μία στρατηγική ανταλλαγή τεχνογνωσίας